Co to jest ? Na czym polega to prawo
Służebność osobista mieszkania polega na określonym uprawnieniu do cudzego mieszkania lub domu. Prawo to daje gwarancję zamieszkiwania w mieszkaniu od momentu podpisania oświadczenia o ustanowieniu służebności lub umowy o ustanowieniu służebności w formie aktu notarialnego.
Na czym dokładnie to uprawnienie będzie polegało zależy od nas. Możemy umówić się, że osoba uprawniona może korzystać z całego mieszkania lub tylko z jednego pokoju i współkorzystać z łazienki i kuchni.
Uprawnienie takie może trwać do końca życia albo jakiś określony czas np. 10 lat.
Jest to bardzo mocne uprawnienie, ponieważ w razie naruszenia jego prawa służebnik/ uprawniony do mieszkania ma roszczenie nie tylko przeciwko właścicielowi rzeczy, lecz przeciwko każdemu, kto naruszył przysługujące mu prawo.
Służebność osobista mieszkania nie uprawnia jednak do sprzedaży nieruchomości. Służebność nie jest także dziedziczona.
Przepisy dają jednak możliwość, aby służebnik/uprawniony do mieszkania mógł mieszkać razem z dziećmi małoletnimi. Natomiast inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności.
Ustanawiając służebność osobistą można umówić się, że po śmierci uprawnionego służebność mieszkania przysługiwać będzie jego dzieciom, rodzicom lub małżonkowi.
Prawo takie można ujawnić w księdze wieczystej ale nie trzeba tego robić. Jednakże osoba uprawniona do mieszkania może w każdym czasie na podstawie aktu notarialnego iść do sądu i w księdze wieczystej ujawnić w dziale III, że takie prawo mu przysługuje. Co to oznacza? Ujawnienie w księdze wieczystej jest informacją dla każdego, że ktoś w tym mieszkaniu może np. dożywotnio czyli do końca swojego życia mieszkać. Taka informacja ma swoje skutki prawne.
Po pierwsze daje to gwarancję, że osoba uprawniona może mieszkać w mieszkaniu i nikt ją stamtąd nie wyrzuci nawet po zmianie właściciela tej nieruchomości (po sprzedaży, po nabyciu przez spadkobierców).
Przy sprzedaży trzeba pamiętać, że można nieruchomość z takim prawem służebności sprzedać można je oczywiście także wykreślić. Po sprzedaży lokalu ze służebnością prawo to nie wygasa lecz obowiązuje dalej w poprzednim zakresie.
Jak to prawo zakończyć?
Prawo to wygasa po czasie na jaki zostało ustanowione czyli po upływie terminu albo po śmierci uprawnionego. Dowodem na to jest okazanie aktu zgonu.
Prawa tego osoba uprawniona można się zrzec za życia- na podstawie oświadczenia złożonego na piśmie a podpis pod takim oświadczeniem powinien być złożony w obecności notariusza. (poświadczenie przez notariusza jednego podpisu to koszt 24,60 zł brutto).
WZÓR oświadczenia o zrzeczeniu się służebności
Nie może jednak tego prawa odwołać sama osoba, która służebność ustanawiała czyli właściciel nieruchomości.
Odpłatność
Służebność może być odpłatna albo nieodpłatna. Tzn. osoba uprawniona nie musi nic płacić z tytułu tego uprawnienia albo właśnie musi coś zapłacić.