Umowa dożywocia to umowa na podstawie, której osoba (dożywotnik) w zamian za opiekę
i utrzymanie aż do śmierci oraz pogrzeb przenosi własność nieruchomości na inną osobę.
Umowa, która często stosowana jest aby uniknąć płacenia zachowku. Podobnie jak przy umowie sprzedaży płaci się podatek od czynności cywilnoprawnych a podobnie jak przy umowie darowizny nie ma tu ceny.
Można przenieść własność nieruchomości w zamian za opiekę nad osobą bliską właściciela nieruchomości lub nad kilkoma osobami.
Czy umowę dożywocia można zmienić lub rozwiązać?
Wprowadzenie zmian w umowie o dożywocie jest możliwe za pośrednictwem zarówno notariusza, jak i sądu. Jeśli strony nie pozostają ze sobą w konflikcie i chcą zmodyfikować umowę na zasadzie porozumienia, najlepszym rozwiązaniem będzie zgłoszenie się do notariusza, który przygotuje odpowiedni aneks. W sytuacjach spornych konieczne jest jednak rozpoczęcie postępowania sądowego. W wyniku orzeczenia sądu umowa dożywocia może zostać zamieniona (w całości lub w części) na rentę wypłacaną przez nabywcę mieszkania na rzecz dożywotnika. Sąd może również rozwiązać umowę, ale należy pamiętać, że tego typu sytuacje występują bardzo rzadko i wymagają szczególnego uzasadnienia. Umowa o dożywocie zostanie unieważniona np. w przypadku, gdy osoba zobowiązana inicjuje i zaostrza konflikt. W sytuacji gdy jednak to dożywotnik zachowuje się agresywnie czy staje się wyjątkowo dokuczliwy, a nabywca wykazuje się dobrą wolą i chęcią zaprzestania sporów, sąd prawdopodobnie oddali pozew o odwołanie umowy. Umowa dożywocia zabezpiecza sytuację dożywotnika, ale chroni również interesy nabywcy mieszkania lub domu. W razie rozwiązania umowy dożywotnik otrzymałby z powrotem nieruchomość, natomiast nabywca straciłby nie tylko prawa do danego lokalu, ale też czas i środki finansowe poniesione w związku ze sprawowaniem opieki w zakresie opisanym w umowie dożywocia. Rozprawy sądowe w takich przypadkach należą do skomplikowanych i czasochłonnych, dlatego zawsze warto spróbować znaleźć zadowalający obydwie strony kompromis i potwierdzić go u notariusza.
KOSZTY
Koszty umowy dożywocia obliczane są od wartości nieruchomości.
Pobierane opłaty to:
- podatek od czynności cywilnoprawnych w stawce 2 %,
- taksa notarialna + podatek VAT,
- opłata sądowa,
- opłata 246 zł za przesłanie wniosku drogą teleinformatyczną do księgi wieczystej,
- koszt wypisów aktu notarialnego (sporządzanych jest 6 sztuk – dla sprzedającego, dla kupującego, do Sądu Rejonowego Wydział Ksiąg Wieczystych, do geodezji, dla Gminy oraz do Urzędu Skarbowego).